VASCO DA GAMA ile AVRUPA-HİNDİSTAN YOLCULUĞU
Vasco da Gama, Hindistan’a ulaşabilmek Portekiz’den kalkıp Afrika’nın güneyinden dolaşarak bilinmeyeni çözen ilk kaşiftir. Portekiz ve İspanyol kralları, İran ve Osmanlı İmparatorluğunun elinde bulunan baharat yolundan ticaret yapamadıkları için deniz yolundan Hindistan’a ulaşma kararı verdiler. Roma İmparatorluğu zamanında tanıştıkları karabiber, tarçın ve karanfil gibi baharatlar dolayısıyla ülkelerinde çok yüksek fiyatlar ile satılmaktaydı. Portekiz Kralı John II, baharat ticaretinin esaslarını öğrenmek için Afrika’ya casuslar göndererek Etiyopya ve Yemen’de piyasa durum araştırması yaptırdı. Bir Portekizli diplomat olan P. Da Covilha, bilgi edinmek için kendisini tüccar olarak tanıtıp Yemen’den Hindistan’a kadar gemiyle gitti. Sonrasında krala gönderdiği bir mektup ile Hindistan’a ulaşabildiğini bildirdi. Bu haberden sonra Kral, kaptan B. Dias’ı Afrika’nın güneyinden doğuya çıkan bir geçit bulması için görevlendirdi. Bu görev sayesinde kaptan B. Dias gemisiyle Ümit Burnu’nu keşfetmiş oldu. Doğuya açılan bir yol bulununca Kral, Vasco da Gama’ya Portekiz’den kalkıp Afrika’nın batısından doğusuna ve oradan da Hindistan’a kadar uzayan Hindistan seferine gemileriyle gitme görevi verdi. 8 Temmuz 1497’de Lizbon’dan yola çıkan Gama 2 Mart 1498’te Afrika’nın doğusundaki Mozambik’e ulaştı. Vasco da Gama; Müslüman bir halk olan Mozambiklilere hediyeler vererek dostluk kurmak istese de Mozambikliler Gama’yı ülkelerinden kovmak istediler. Gemisine sığınan Gama toplarla kenti ateşleyerek kaçtı. 20 Mayıs 1498’de Hindistan’ın güneyindeki Calicut’a ulaştı ve Kral Zamorin’e Portekiz Kralının elçisi olduğunu söyleyerek bir takım hediyeler sundu. Kral hediyeler altın ve gümüş olmadığı için beğenmedi. Vasco da Gama, anlaşamayınca muson rüzgarlarına rağmen Portekiz’e geri dönme kararı aldı. 29 Ağustos 1499’da Portekiz’e vardığında 2 gemisi ve 55 mürettebatı kalmıştı. Portekiz Kralı John II, Vasco da Gama’yı ödüllendirdi. 1502 yılında tekrar Hindistan seferine çıkan Gama, tekrar Calicut’un Kralı Zamorin ile anlaşamayınca kente toplarla ateş ederek kaçtı. Üçüncü Hindistan seferini de 14 gemi ile 1524’te gerçekleştirdi ama Hindistan’da sıtmaya yakalandı ve sonrasında öldü.
Yazan: SUNA BAYKAM
Hindistan ile ilgili diğer yazılar için tıklayınız