Türk Gümrük Uygulamaları
Türk Yolcular İçin Gümrük Rehberi
Gümrük geçişlerinde amaç yasal olmayan ticaretin önlenmesi olduğundan ülkemizin kara, hava ve deniz giriş kapılarında, yolcu salonlarından geçen veya eşya geçiren kişiler, her an görevliler tarafından, kanunlar çerçevesinde aramaya tabi tutulabilir.
Yanınızda Türkiye’ye sokulması yasak ya da izne tabi ürünlerle ilgili veya yasaların öngördüğü kişisel hakkınızdan fazla eşya ürün bulunması durumunda para veya hapis cezası ile cezalandırılabilirsiniz.
Eğer yanınızda gümrüğe tabi eşyanız var ise veya eşyanız ile ilgili herhangi bir beyanda bulunup bulunmamak konusunda tereddütte iseniz, ülkeye girişte görevli Gümrük Memuruna beyanda bulunmanız gerekmektedir. Beyanınız sonrası eğer gerekli ise eşyaya ilişkin ödenmesi gereken vergiler hesaplanacak ve tarafınızdan tahsil edilecektir.
Ticaret, memuriyet, tahsil, ziyaret, tedavi veya turizm gibi herhangi bir amaçla kısa veya uzun bir süre kalmak üzere, yabancı bir ülkeye karayolu, demiryolu, deniz veya hava yollarından biriyle Türkiye Gümrük Bölgesinden çıkarak giden Türkler konumuza yönelik yolcu sayılmaktadır.
Yolcunun beraberinde getirdiği, ticari miktar ve mahiyet arz etmeyen eşya gümrük vergilerinden muaftır. Her bir yolcu, beraberinde getirdiği Ek-9 liste kapsamı kişisel eşyayı ve 430 Avro’luk eşyayı muafen getirebilmektedir
Nakil vasıtaları sürücüleri ve hizmetlileri yolcu sayılmazlar. Dolayısıyla bu kişiler, yolcu beraberi eşya muafiyetinden yararlandırılmazlar.
Aşağıdaki listenin (A) bölümünde belirtilen eşya sadece yolcu beraberinde, (B) bölümünde belirtilen eşya ise, yolcu beraberinde ya da yolcunun gelişinden bir ay önce veya üç ay sonrasına kadar getirilebilir.
A) TÜKETİM MADDELERİ
a) Tütün ve Tütün Ürünleri
1- Sigaralar 600 adet
2- Sigarillolar (her biri 3 gr.dan ağır olmayan purolar) 100 adet
3- Puro 50 adet
4- Kıyılmış tütün (200 yaprak sigara kağıdı ile) 250 gr
5- Pipo tütünü 250 gr
b) Alkollü Ürünler
1- Alkol derecesi % 22’yi geçen alkol ve alkollü içkiler 1 lt
2- Alkol derecesi % 22’yi geçmeyen alkol ve alkollü içkiler 2 lt
c) Kozmetik Ürünler
600 ml’yi aşmamak kaydıyla kolonya, parfüm, lavanta, esans veya losyon ile 5 adet cilt bakım ürünü ve makyaj malzemesi
ç) Gıda Ürünleri
1- Çay 1 kg
2- Çözülebilir hazır kahve 1 kg
3- Kahve 1 kg
4- Çikolata 1 kg
5- Şekerden yapılmış yiyecek 1 kg
İsteyen yolcular 1 kg çikolata veya 1 kg şekerden mamul yiyecek haklarının tamamını yani 2 kg’lık hakkı söz konusu eşyadan sadece birisi için kullanabilirler.
B) DİĞER EŞYA
a) Giyim ve Yolculuk Eşyası
1- Yolcunun kendi giyimine ait eşya
2- Yolcunun yaşantısına ait eşya ile seyahat eşyası
b) Elektronik ya da Dijital Eşya
1-LCD veya plazma ayrımı yapılmaksızın bir adet renkli televizyon (55 ekrana [55 ekran dahil] kadar)
2- Birer adet video kamera (10 adet boş kaseti ile birlikte) ve fotoğraf makinesi (hafıza kartı veya 5 adet filmi ile birlikte)
3- Bir adet GPS yön bulma cihazı
4- Bir adet dizüstü bilgisayar ya da PC, aksam ve parçaları (flash bellek, harici hard disk dahil)
5- Bir adet radyo veya radyo-teyp
6- Her türlü ses ve görüntü kaydedici ve oynatıcı cihazlardan bir adet ile bu cihazlara ait toplam 10 adedi geçmemek üzere üzerine kayıt yapılabilen plak, teyp kaseti, CD, VCD, DVD
7- Bir adet kasetli veya oyun kartlı elektronik oyun aleti
8- Tv, müzik çalar, video oynatabilme özelliğine sahip olanlar dahil olmak üzere GSM-Cep telefonu (yabancı misyon mensupları hariç iki takvim yılında 1 adet)
c) Müzik Aletleri
Elde taşınabilir müzik aletlerinden birer adet olmak üzere en çok 3 adet
ç) Spor ve Oyun Aletleri
1- Bir adet kamp çadırı
2- Bir adet dalgıç takımı
3- Bir adet motorsuz şişirme bot
4- Bir adet yelken tertibatlı sörf
5- Bir çift yüzme paleti
6- Golf malzemesi (golf aracı hariç)
7- Yolcunun tek başına kullanabileceği özelliğe sahip birer adet olmak üzere spor yapmasına mahsus diğer spor alet ve giysileri (paraşüt ve kayak takımı dahil, deniz motosikleti ve motorlu deniz kızağı hariç)
d) Sağlık Cihazları
1- Hasta yolcuya ait yatak
2- Maluller için hareket ettirici tertibatı bulunan motorlu, motorsuz koltuk
3- Şahsi tedavide kullanılan ilaçlar
4- Kişinin kullanımına mahsus tıbbi cihazlar
5- Gaz maskesi, koruyucu elbise
e) Mutfak Eşyası
Yolculuk esnasında kullanılacak mutfak aletleri ile birer adet olmak üzere küçük ev aletleri
f) Diğerleri
1- Hac ve umreden gelen yolcuların beraberlerinde getirecekleri veya posta veya kargo yoluyla gönderecekleri, Müsteşarlık ile Diyanet İşleri Başkanlığınca belirlenecek miktarda hurma ve zemzem suyu
2- Çocuk yolcuya mahsus bir adet çocuk arabası
3- Çocuk yolcuya mahsus oyuncaklar
4- Bir adet ütü
5- Bir adet bisiklet
6- Bir adet el dürbünü (gece görüş dürbün ve gözlükleri ile gece görüş keskin nişancı dürbünleri hariç)
7- Araçla birlikte yolculuk halinde, aracın kendisine ve sürücüsünün kullanımına mahsus diğer alet ve cihazlar ( Akü şarj cihazı, akü ile çalışan otomobil süpürgesi, akü ile çalışan buzluk vb.)
8- Kişisel kullanıma mahsus kitap veya benzeri basılı yayın
9- Yolcunun beraberinde olmak kayıt ve şartıyla evcil hayvanlardan toplam 2 adet veya 10 adet akvaryum balığı (veteriner sağlık raporu, orijin ve aşı belgesi ile varsa kimlik ve eşgal belgesi ibrazı şartı ve veteriner kontrolü kaydıyla)
Notlar:
//Yurda giriş yapan yolcuların Karar eki Ek-9 liste kapsamı “A) Tüketim Maddeleri” bölümünde yer alan eşyaya, yolcu beraberinde olmak kaydıyla, muafiyet tanınacaktır.
//Tütün ve tütün ürünleri ile alkollü ürünler için muafiyet hakkı karşısında yazılı miktarı aşmamak kaydıyla her bir ürün için ayrı ayrı kullanılabilir. Ayrıca, tütün ve tütün ürünleri ile alkollü ürünlere ilişkin muafiyet hakkından, 18 yaşın altındaki yolcular faydalanamayacaktır.
//Yukarıdaki listenin “f) Diğerleri” başlıklı bölümünün 9 uncu maddesinde geçen evcil hayvanlar ibaresi “kedi, köpek ve kuş” ile sınırlı tutulmaktadır. Veteriner sağlık raporu, orijin ve aşı belgesi ile varsa kimlik ve eşgal belgesi ibrazı şartı ve veteriner kontrolü kaydıyla işlem yapılmaktadır.
//Yolcunun gelişinden bir ay önce veya üç ay sonrası süreler içerisinde kargo veya posta ile gönderdiği kişisel eşyasında 30 kg ağırlık veya kıymet limiti bulunmamakta olup herhangi bir vergi tahsil edilmemektedir. Kişinin Türkiye’ye giriş yaptığı tarihi ispatlamak amacıyla pasaportu ile birlikte eşyanın bulunduğu gümrük idaresine başvurması gerekmektedir. Bu süre eşyanın geldiği gümrük idaresinin bağlı bulunduğu Gümrük ve Ticaret Bölge Müdürlüğünce söz konusu süre aşımına neden olan durumun mücbir sebep ve beklenmeyen halden kaynaklandığının tespit edilmesi halinde bir defayla sınırlı olmak üzere en fazla 3 aya kadar uzatılabilir.
//Yolcu beraberinde getirilip serbest dolaşıma sokulan gayri ticari nitelikteki, kişisel ve ailevi kullanıma mahsus veya hediye edilmek üzere getirilen eşyaya muafiyet tanınır. Muafiyet, her bir yolcu için toplam gerçek kıymeti 430 Avro’yu geçmeyen eşya için uygulanır. Ancak, 15 yaşından küçük yolcular için bu miktar 150 Avro olarak uygulanır.
//Yolcu beraberinde getirilen eşyanın kıymeti, ibraz edilen faturaya, satış fişine veya eşya bedelinin ödendiğine ilişkin belgeye göre belirlenir. Bu tür belge ibraz edilememesi veya ibraz edilen belgede kayıtlı kıymetin düşük bulunması halinde, eşyanın kıymeti gümrük idaresince belirlenir.
//Her bir yolcu için kıymeti 1500 Avro’yu geçmeyen eşyanın geldiği ülkeye göre değişen oranda tek ve maktu vergi uygulanır. Söz konusu vergi oranları eşyanın;
– AB ülkelerinden doğrudan gelmesi durumunda %18
– Diğer ülkelerden gelmesi durumunda %20
olarak uygulanmakta ve eşyanın;
a) Ticari miktar ve mahiyet arz etmemesi,
b) Yolcu beraberinde ya da yabancı bir ülkeden posta veya hızlı kargo taşımacılığı yoluyla gelmesi,
c) Diplomatik eşya ve yolcu eşyası hariç olmak üzere posta ve hızlı kargo taşımacılığı yoluyla gelenlerde brüt 30 kilogramı geçmemesi,
gerekir.
Yukarıda da belirtildiği üzere, yolcu beraberi hediyelik eşyaya ilişkin muafiyet yolcuların yaşına göre, 150 ve 430 Avro değerindeki eşya için geçerlidir. Yolcu beraberinde getirilen eşyanın bu değerleri aşması halinde, 1500 Avroyu geçmemesi kaydıyla eşyanın vergilendirilmesinde muafiyet miktarına [150 (15 yaş altındaki yolcular için) veya 430 Avro] tekabül eden vergi düşüldükten sonra kalan kısım için yukarıda belirtilen tek ve maktu vergi uygulanır.
//Yolcu beraberinde getirilen eşyanın tek başına kıymetinin 1500 Avro’yu aşması halinde söz konusu eşyaya yürürlükte olan ithalat vergilerine ilişkin oranlar uygulanacaktır.
//Kara hudut kapısından diğer ülkelere giden yolcular, seyahat ettikleri ülkede en az üç gün (72 saat) geçmeden kara hudut kapısından dönmeleri halinde, yolcular için öngörülen muafiyet hakkından yararlandırılmazlar.
//Yolcular, 2 takvim yılında 1 adet ile sınırlı olmak üzere, Tv, müzik çalar, video oynatabilme özelliğine sahip olanlar da dahil olmak üzere cep telefonunu yolcu beraberi kişisel eşya statüsünde telefonun kıymetine bakılmaksızın muafen getirebilmektedir.
*Cihazların sorunsuz bir şekilde kullanılabilmesi için kayıt altına alınmaları ve kaydın yolcunun Türkiye’ye giriş tarihinden itibaren 60 gün içinde yapılması gerekmektedir. Kayıt işlemlerine ilişkin bilgilere Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu’nun internet sitesinden ulaşılması mümkündür.
*Yolcu beraberinde getirilen cep telefonu vergiden muaftır. Ancak, Maliye Bakanlığı tarafından yapılan değişiklik ile 15/06/2012 tarihli ve 28324 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 6322 sayılı kanun ile 492 sayılı Harçlar Kanunu’nun 8 sayılı tarifesinin mülga “VIII- Telsiz harçları” bölümü yeniden düzenlenmiş ve tarifeye “VIII- Yolcu beraberinde getirilen telefon kullanım izin harcı”bölümü eklenerek, ticari mahiyette olmaksızın yolcuların kendi kullanımları için yurt dışından getirdikleri alıcısı bulunan verici portatif telsiz telefon cihazlarının kullanım izni harç kapsamına alınmıştır. Bu kapsamda, yolcu beraberinde getirilen cep telefonları için 2015 yılı itibarıyla 131,5 TL tutarında “Yolcu beraberinde getirilen telefon kullanım izin harcı” ödenmesi gerekmektedirSöz konusu harcın, Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumunca veya mobil iletişim sunan işletmecilerce (GSM şirketleri) telefon cihazlarının elektronik kimlik bilgisinin kayıt altına alınması işleminden önce vergi dairesine veya yetki verilmiş bankalara ödenmesi gerekmektedir.
*Cep telefonu, Ek-9 liste kapsamı kişisel eşya olarak yolcu beraberinde ülkemize getirilebilmektedir. Hediyelik eşya statüsünde muafen veya vergileri ödenerek veya posta yoluyla cep telefonu getirilmesi mümkün bulunmamaktadır. Dolayısıyla, bu yolla cep telefonu getirilmiş olsa dahi hiçbir surette sahibine teslim edilmemektedir.
//Ticari ithalat maksadı dışında yurt dışından getirilecek olan elektronik cihazlardan bir defaya mahsus olmak üzere TRT adına “Bandrol ücreti” gümrük idarelerince tahsil edilmektedir. Söz konusu bandrol ücreti, cihazın türüne göre 1 Avro ile 21 Avro arasında değişmektedir.
// Yolcuların üzerlerinde, bagajlarında veya taşıtlarında, yurt dışından alınan bir krediyi veya kişisel sermaye niteliğindeki kıymetleri (kişisel borçlar, armağan, hediye, bağış, çeyiz, gelin ve güveyin karşı tarafa verdiği para, miras, veraset veya kalan mal ve göçmen işçilerin kendi ülkesindeki borçlarını tasfiyesine yönelik ödemeler ve göçmenlerin varlıkları gibi) gümrük giriş noktalarından, bankacılık sistemi dışında, yurda getirmeleri mümkün değildir.
//Yurt dışından temin edilen krediler ve kişisel sermaye niteliğindeki kıymetler hariç olmak üzere, mal ve hizmet ihracat bedeli, transit ticarete ilişkin kazançlar, yabancı sermaye bedeli veya diğer kaynaklardan temin edilen “nakdin” gümrük giriş noktalarından yurda getirilmesi serbesttir.Bu nakdin, beyan edilmesi zorunlu olmamakla birlikte, yolcuların istemeleri halinde, “Nakit Beyan Formu” ile gümrük idaresine beyan etmeleri mümkündür. Bu form, Türkiye’de dövizin bankalarda bozdurulması sırasında kullanılabileceği gibi, yurt dışına çıkışta limit üstü nakdin yurt dışından getirildiğini ispat için de kullanılabilir.
//Yurt dışına çıkan kişilerin bankacılık sistemi dışında çıkarabilecekleri Türk Parasının üst limiti 5.000 ABD Doları karşılığı Türk Lirasıdır. Aynı limit yabancı para için de geçerlidir. Bununla birlikte, yabancı paranın yurt dışına çıkışı ile ilgili olarak iki istisna bulunmaktadır.
Yurt dışında yerleşik kişiler ile Türkiye’de yerleşik sayılmakla birlikte yurt dışında çalışan Türk uyruklu kişilerin, yurda girişlerinde beyan etmiş olmak koşuluyla 5.000 ABD Doları üzerindeki dövizi yurt dışına çıkarmaları mümkündür.
Türkiye’de yerleşik kişilerin 5.000 ABD Doları üzeri dövizi bankacılık sistemi dışında yurt dışına çıkarabilmeleri ise ancak “görünmeyen işlemler” çerçevesinde bankalardan döviz satın aldıklarını tevsik etmeleri halinde mümkündür.
//Yolcular, beraberlerindeki kendilerine ait değeri 15.000.-ABD Dolarını aşmayan ve ticari amaç taşımayan ziynet eşyası niteliğinde kıymetli madenlerden ve taşlardan yapılmış eşyayı yurda getirebilirler ve yurt dışına çıkarabilirler. Daha fazla değerdeki ziynet eşyasının yurt dışına çıkarılması, girişte beyan edilmiş olmasına veya Türkiye’den satın alınmış olduğunu tevsik etme şartına bağlıdır.
//Yolcu beraberi hediyelik eşya kapsamında, tüketim amacıyla getirilen bitkisel ürünlerden taze ve kuru meyve ve sebzelerin üç kilogramına, diğer bitkisel ürünlerin ise bir kilogramına kadar muafiyet tanınır. Bunun dışında kalan her nevi ve miktardaki bitkisel ürünün getirilmesi halinde ticari miktar ve mahiyette olduğu kabul edilip buna göre işlem yapılır.
Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı’nca düzenlenen 2012/11 sayılı Hayvansal Ürünlerin Kişisel Sevkiyatlarının Ülkeye Girişine İlişkin Kurallar Hakkında Tebliğ gereğince, et ve süt ürünlerinin kişisel sevkiyat olarak Türkiye’ye getirilmesi veya Türkiye’ye gönderilmesi mümkün bulunmamaktadır.
Daha detaylı bilgiye www.gtb.gov.tr ve ya 0 312 449 10 00 numaralı telefondan ulaşabilirsiniz.
