Pirinç Sepeti Mekong

Mekong Nehri, 4900 kilometrelik uzunluğuyla dünyanın en uzun 12. Nehridir. Tibet yaylalarından başlayan yolculuğunun sonlarına doğru 4 kola, bu dört kolda da birçok dala ayrılır. Nehir Mekong Deltası adı verilen 39 bin kilometre karelik bir bölgeden, yani Saygon ya da bugünkü adıyla Ho Chi Minh şehrinin hemen güneyinden Güney Çin denizine dökülür. Nehir Çin, Myanmar, Laos, Tayland, Kamboçya ve Vietnam topraklarında toplamda 800 bin kilometrekarelik bir alan için adeta yaşam kaynağıdır.

Mekong Deltasına yerel halkın verdiği Pirinç Sepeti ismi aslında nehrin önemini  Vietnam için çok net açıklamaktadır.

Pirinç dünyada mısır ve buğdaydan sonra en çok ekilen otsu bitkidir ve insanlığın beslenmesinde önemli bir yer tutar. Muson Asyası sınırları içinde, özellikle Mekong deltası pirincin en çok ekildiği yerlerden biridir. Mekong deltası sayesinde Vietnam dünyanın en büyük 5. pirinç üreticisi durumundadır.

Mekong deltasından bahsederken My Tho şehrini de unutmamak gerekir. Ho Chi Minh şehrinden hareketle Vietnam’da fazla vakti olmayan turist gruplarının günlük tur yapıp delta hakkında fikir sahibi olmaya çalıştığı en yakın şehirdir burası. 170 bin nüfuslu bu küçük şehirde yüzlerce tur otobüsü görmek, binlerce turistin teknelerle deltadaki dar kanalların turunu yapmalarına şahit olmak oldukça eğlencelidir.

Mekong’da Pirinç

Vietnam’daki toplam pirinç üretilen 2 milyon 830 bin hektar alanın 2 milyon 50 bini Mekong deltasındadır ve ülkenin toplam 7 milyon ton pirinç üretiminin 5 milyon 100 bin tonu gene Mekong deltasından elde edilmektedir. Hal böyle olunca Mekong deltasına geldiğinizde pirinç ve pirinç tarlaları ilgi alanınıza girmese bile buradaki milyonlarca insanın geçim kaynağı, sofralarında ise milyarlarca insanın besin kaynağı bu mucize bitki ile ilgili birçok eğitici ve genel kültürünüzü arttırıcı bilgiye istem dışı sahip olursunuz.

Pirinç için sanki özel ayarlanmış bu bölge ikliminde sadece iki mevsim vardır. En çok yağmuru Mayıs ayında bırakan Muson yağmurlarının görüldüğü, Nisan’dan Kasıma yağışlı mevsim ve kasımdan nisana kuru sıcak mevsim.

İlk çimlenme döneminde çok suya, hasat döneminde ise kuru iklime ihtiyaç duyan pirinç için bu iklim şartları sanki ilahi bir elle ayarlanmış gibidir.

Genelde deltanın büyük bir kısmında ocak ya da şubat ayında ürün elde edilir. Bazı zengin toprak sahipleri oldukça zor olan ekim işlemi için gerekli insan gücünü karşılayabildikleri ve hazır bir sulama sistemine sahip oldukları için Ocak’tan sonra mart ayında bir hasat daha yapabilmektedirler. İki hasat yapılan bölgelerin yüzölçümü 250 bin hektarı geçmez.

Bazı bölgeler ise baştan fiziki olarak şanssızdırlar. Bu bölgelerde su sağlıklı ekime izin verecek şekilde asla tam olarak çekilmez. İşte bu bölgelerde derin su pirinci adı verilen bitkiyle yüzen tarlalar oluşturulur. Derin su pirinci, klasik pirinçten daha uzun boylu ve daha uzun yapraklı bir çeşittir. En az bir ay boyunca 50 santimden daha fazla bir kısmı su altında bırakılır ve suya doyurulur. Derinliği 1 metreye kadar olan arazilerde oldukça iyi sonuç vermektedir. Su seviyesi 1 metreden daha derin yerlerde ise Yüzen Pirinç adı verilen gelişme ve uzama kabiliyeti daha yüksek bir cins kullanılır. Yüzen pirinç cinsi günde 25 santim uzar ve 7 metreye kadar ulaşabilir. Mekong deltasında yaklaşık 500 bin hektarda derin su pirinci ve yüzen pirinç tarımı yapılmaktadır.

Derinliği müsait pirinç tarlalarında Gambusia Affinis denen sivrisinek balığını yetiştirmek çok yaygındır. Bu balık sivrisinekle mücadelede önemli rol oynar. Ayrıca zararlı otlar ve böcekleri yiyip, dışkılarıyla da tarlaya gübre bırakırlar.

Mekong deltasında suyu etkileyen muson yağmurları hariç bir faktör daha vardır. Çin’de bulunan bir kaç barajın su tutma politikası ve Laos’un yapmak için son senelerde politik olarak uğraştığı baraj, Mekong deltasındaki su seviyesi ve pirinç üretimi ile direk olarak ilgilidir.

Vietnam ile ilgili diğer yazılar için tıklayınız