İran Hakkında Bilinenler Ve Az Bilinenler

Yüzölçümü 1 milyon 648 bin kilometre karedir.
Nüfusu yaklaşık 82 milyondur.
Başkenti Tahran’da yaklaşık 13 milyon kişi yaşamaktadır.
Ülkenin adı 1979 yılından itibaren İran İslam Cumhuriyetidir.
İran sözcüğü Sanskritçe Asil anlamına gelen Aryan sözcüğünden gelmektedir.
Resmi dili Farsçadır.
Ülkenin yüzde 85’i Şii Müslümandır.
Başkentte her gün ortalama 30 kişi hava kirliliğine bağlı hastalıklardan ölmektedir.
Türkiye, Ermenistan, Irak, Azerbaycan, Pakistan ve Afganistan ile sınırı vardır.
Basra körfezi, Umman körfezi ve Hazar denizine kıyısı vardır.
5610 metre ile Damavand zirvesi ülkenin en yüksek noktasıdır.
725 kilometre uzunluğundaki Karun nehri ülkedeki taşıma yapılabilen tek akarsudur.
Basra Körfezi dünya petrol rezervinin yüzde 60’ına sahiptir.
Ülke dünya petrol rezervinin yüzde 10’una sahiptir.
Dünyada ki en büyük 3. Petrol rezervine sahiptir.
Dünyada ki en büyük 2. doğalgaz rezervine sahiptir.
Tarihi milattan önce 4000’e giden İran dünyadaki en eski devam eden medeniyetlerden biridir.
Tarihteki ilk gerçek imparatorluktur.
Asya çitasının varlığını sürdürdüğü tek yer İran çölleridir.
Ülkede Unesco tarafından Kültürel Miras Listesine alınmış 21 sit alanı vardır.
Ülkenin yüzde 70′ inin yaşı 30′ dan gençtir.
Halkın yüzde 14’ü obez olarak kabul edilmektedir. Dünya şişmanlık sıralamasında 41. dir.
75 yaş ortalamasıyla Dünya yaşam ortalama uzunluğunda 62. Dir.
Ülkede hiç evlenmeyip ailesiyle yaşamını sürdüren 40 yaş üstü erkeklere erkek olmayan anlamına gelen na-mard, yada dilimize de geçmiş haliyle namert denir.
Dünyada nüfusa göre en yoğun burun estetiği yapılan ülkedir.
Dünyadaki en büyük havyar üreticisidir.
Tarihte insan hakları ile ilgili ilk yazıt Büyük Koreş tarafından milattan önce 576 yılında yayınlanmıştır.
İlk posta sisteminin İmparator Büyük Koreş tarafından milattan önce 550’de hayata geçirildiği kabul edilmektedir.
Kralın Gözleri adı verilen ilk polis teşkilatı Büyük Koreş tarafından kurulmuştur.
Evlilik sonrası kadınlar soyadlarını değiştirmezler.
Kadınlar işe girmek ve yurt dışı seyahatine gitmek için kocalarının yazılı iznini beyan etmek zorundalar.
Kadınların yargıç olmasına resmen izin verilmiyor.
Kadınlar başkanlık seçimine giremiyor.
Bir erkeğin tanıklığı iki kadının tanıklığına eşit kabul edilmektedir.
Ülkede Azerbaycan’ın nüfusundan çok Azeri vardır.
Persian milk, yani İran sütü olarak bilinen ülkenin milli içeceği Doogh, bizim ayranımıza çok benzer.
Ülkedeki en popüler spor futboldur. İran Asya Futbol kupasını 3 kez kazanmıştır.
2010 itibariyle bir erkeğin ikinci bir kadınla evlenmesi yasaldır.
Ülkede eşcinselliğin cezası idamdır.
Ülkede cinsiyet değiştirme ameliyatı yasaldır.
Erkeklerin şortla, kadınların ise dar elbise ve başı açık gezmesi yasaktır.
Erkeklerin saçlarını uzatması yasaktır.
Erkeklerde cezai ehliyet yaşı 15 iken kızlarda 9′ dur.
Polo oyununun ilk olarak süvarilerin eğitimi için milattan önce 6. Yüzyılda İran’da oynanmaya başladığı kabul ediliyor.
Ney İran’da milattan önce 3500’lerde icat edilmiş ve hala kullanımda olan en eski müzik aletidir.
Gitar ile ilgili bilinen ilk örnekler İran’da milattan önce 3 bin yılına kadar gider. Guit Sanskritçe müzik tar ise farsça tel demektir.
Tavla İran’da icat edilmiştir.
Şarap milattan önce 3 binli yıllarda ilk defa İran’da üretilmiştir.
1979 yılındaki İslam devriminden beri ülkede şarap üretmek ve içmek yasaktır.
Tahıl öğütmek için kullanılan ilk yel değirmeni milattan sonra 644 yılında İran’da yapılmıştır.
Cebir İranlı bilim adamı Harizmi tarafından kullanılmaya başlamış Ömer Hayyam tarafından geliştirilmiştir.
Ülkenin 1979 yılından beri kullanılan bayrağının ortasındaki Lale figürü ülkenin ulusal sembolü olan Lale’yi temsil etmektedir.
Lale’ nin Osmanlı ve Avrupa’ya İran’dan geldiği kabul edilmektedir.
1001 gece masalları İran şahlar şahı Şehriyar ve İran prensesi Şehrazat arasında geçmektedir.
Dünya dillerinde Pazar yeri anlamında kullanılan Bazaar sözcüğü Farsçadan gelmektedir.
Basra körfezi civarı anıt mezarlardan çıkarılan milattan önce 5000′ lere tarihlenen inci taneleri dünyanın en eski örnekleri olarak kabul edilmektedir.
Dünyanın en eski halı üreticilerinden biridir.
Petrolden sonra ülkenin en önemli ihraç ürünü halıdır.
Dünya halı pazarının yüzde 40’ını kontrol etmektedir.
1600′ lü yıllarda dokunmuş 5 metre karelik ipek İsfahan halısı 2008 yılında 4,5 milyon dolara satılarak dünyanın en pahalı halısı olmuştur.
Dünyadaki en büyük el yapımı halı, 2007 yılında Abu Dabi de bulunan Şeyh Zeyid Camii için yapılmış 5630 metre karelik İran Halı Üreticileri birliği tarafından yapılmış halıdır.
Milattan önce 500’lerde Qanat ismi verilen yeraltı tünelleri ile dağlardaki yer altı suları hem sulama amaçlı hem de şehirlerin su ihtiyacının karşılanması adına gereken yerlere sevk edilmiştir.
Qanat kanallarının geçtiği evlerde suyun geçtiği oda ile bağlantılı yapılan Rüzgar Tutucu kuleler sayesinde evin soğutulması sağlanmıştır.
Milattan önce 430′ larda İran’da Yakçal ismi verilen altından Qanat Kanalı’nın geçtiği kerpiçten yapılmış kümbetler dünyanın ilk doğal buzdolabı olarak kabul edilmektedir.
Çöl ortamında bu kümbetler içlerindeki buzu 1 yıla kadar muhafaza etmişlerdir.
Günümüzde hala yaklaşık 40 bin kişi bu 45 kilometreden uzun Qanat kanallarından faydalanmaktadır.
1980 ve 1988 yılları arasında İran ve Irak arasında gerçekleşen savaşta sırf İran 1 milyon kişi kaybetmiş 2 milyondan fazla yaralı vermiştir.
İran, Irak savaşı sırasında Irak tarafında yer alan Amerika Birleşik Devletleri’ nin düşürdüğü sivil uçakta 290 kişi ölmüştür ve bu olay hala sivil havacılık tarihinde yaşanmış en büyük trajedilerden biri olarak kabul edilmektedir.
İsraille yaşanan tüm politik sorunlara rağmen ülkede 8 bin civarında İranlı Yahudi yaşamaktadır.
1955 yılında İsrailli bir firmaya yaptırılan Mehrabad havalimanı terminal binası üstüne yapılmış İsrail’in sembolü 6 köşeli Davud yıldızı 2010 yılında Google Earth haritalarında fark edilip kaldırılmıştır.
Ülkede 6′ sı uluslararası 331 tane havalimanı vardır.
Büyük İskender’in karısı Roksan İranlıdır ve gerçek adı Rosanak’tır.
Ve 12. Yüzyılda yaşamış Alamut Kalesi’nde Hassan Sabvah tarafından kurulmuş Haşhaşi’ler tarikatı, suikastları ile bir dönem korku salmış, ayrıca Avrupa dillerine katil olarak geçmiş Assassin kelimesinin de kökenini oluşturmaktadır.
Dünyada ülke dışına doğru en yoğun beyin göçünün yaşandığı ülkedir.
Fıstık ağaçlardan yarı açılıp yere döküldüğü için halk arasındaki ismi Gülen Fındık ‘tır.
Nar dünyaya bu ülkeden yayılmıştır.
Dünyadaki en büyük Nar üreticisidir.
İran kedisi dünyada bilinen en eski kedi ırkıdır.
Garfield bir İran kedisidir.